Ken uzelf

 
Onze cultuur  
 
Kenmerkend voor een cultuur - van een organisatie of samenleving - is een beperkte mate waarin de leden van die gemeenschap zich van de eigen cultuur bewust zijn.
 
Een ander kenmerk is de spirituele dimensie: de mate waarin men zich verbonden voelt met elkaar, met de natuur (of God) en het goddelijke.
                                             
Voormalig VVD-minister van Volksgezondheid Edith Schippers zei eens 'onze cultuur is een stuk beter dan alle andere die ik ken'. Het idee dat alle culturen gelijkwaardig zijn noemde zij een heilig huisje van links. Haar alternatief was een confrontatiepolitiek jegens degenen die de vrijheid van de liberale staat minachten.
 
Edith Schippers was van mening dat religie achterhaald is daar 'onvrijheid spreekt niemand meer aan'. Met de gelijkstelling van godsdienst aan onvrijheid gaf zij blijk van een beperkt religieus bewustzijn, wat niet enkel de liberalen typeert. Ook andere (politieke) partijen tonen zich onwetend als het om religie gaat. Zo wordt religie vaak als containerbegrip gebruikt en/of met cultuur verward. Met als gevolg het verheffen van onze joods-christelijk gefundeerde cultuur.
 
Ken uzelf
 
Alles is al ooit bedacht en vaak veel beter dan wij het nu kunnen, Neem het bekende Oudgriekse aforisme: Ken uzelf /Gnothi seauton /: deze opdracht stond te lezen boven de tempel van Apollo in Delphi.. Een grondig zelfonderzoek was destijds van groot belang om zelfkennis te verwerven en antwoorden op levensvragen te vinden.

In onze cultuur is tot nu toe het voornamelijk doel van
de opvoeding om kinderen algemeen geldende gedragspatronen aan te leren. Er is nog maar amper aandacht voor zaken als zelfbeeld en eigenwaarde,
emotionele intelligentie, gezonde overtuigingen, levenskunst en een zinvol leven ten gunste van het collectief.
   
Overtuigingen

Veel mensen hebben beperkte overtuigingen over het leven. Dat beïnvloedt hun levenskwaliteit en gezondheid.
 
Onze overtuigingen kunnen diep zitten; in onszelf, onze cultuur en zelfs in ons collectieve mens-zijn. In ons onbewuste deel van ons brein schuilen stokoude associaties, over man-vrouw bijvoorbeeld. De een dominant (die de lakens uitdeelt) en de ander dienend. 
 
Zo zijn er sociale en religieuze constructies ontstaan die ons gedrag besturen, ons geweten manipuleren, en meer. Neem de christelijke traditie die ons bang maakt(e voor een straffende God en ons liet buigen voor de kerkelijke autoriteit. Er is een cultuur ontstaan die het oordelende denken stimuleert. Ondersteund door een mythe over een oordelende God. De uit deze mythe ontstane culturele ethiek heeft ons niet gebracht wat de Bedoeling was... 
 
Leven in vrijheid
 
Leven in vrijheid en overvloed bleek na 1945 vrijwel net zo’n grote opgave als leven in onvrijheid en schaarste.
Er is een kloof ontstaan tussen de welgestelde burgers en hun tegenpolen. Een kloof die samenhangt met een contrast in welvaart en welzijn. De bovenlaag heeft het voor zichzelf goed geregeld terwijl de onderklasse in omvang groeit. Er is weinig mededogen met de ‘losers’ en hun frustratie vindt vaak uiting in agressie, deviatie of depressie. Velen worstelen met het geleden onrecht en ervaren onmacht jegens de heersende (sub)cultuur. 
 
De maatschappij functioneert gefragmenteerd, vanuit institutioneel eigenbelang. Politiek gezien wordt er eendracht nagestreefd maar het valt niet mee om te polderen, met zoveel belangen en een toenemende stroom van nieuwkomers. De ingezetene Nederlanders voelen dat andere culturen een te grote stempel op hen drukken terwijl de bi-culturele burgers klagen dat ze niet genoeg ruimte krijgen. De beginselen van vrijheid en gelijkheid schieten door. Het neoliberale mensbeeld mist een diepere vorm van zingeving en morele inspiratie.
 
De liberale verworvenheden staan ter discussie. Vrijheid van meningsuiting bijvoorbeeld, die vaak in vrijheid van belediging uitmondt, of vrijheid van godsdienst (onderwijs) die de sociale segregatie in de hand werkt. 
-------------------------------------------------------------                                      
                                                
 
 
 
   
                              
 Normen en waarden - geluk of lijden? 
 
Afbeelding invoegenDe machten en de krachten die onze cultuur vormen laten veel (jonge) mensen achter met het gevoel dat ze niet uniek zijn en minder waarde hebben.
 
Veel sensitieve en (hoog)begaafde mensen leven in de schaduw waarbij zij slechts een deel van hun talenten kennen en gebruiken. Een belangrijk deel van hun potentieel blijft onbenut. 
 
   Afbeelding1ervarings.png                                                                                                                                                    
                                                                      Het huidige Normaal
 
De prestatienorm regeert. Je bent beoordeeld op wat je presteert. Je móet voldoen en zo niet dan wordt je ziek,  burn-out of afgekeurd. Het willen voldoen aan de sociale verwachtingen zet ons onder druk en maakt dat we innerlijk verdeeld raken. Velen worstelen met zelfacceptatie en een gevoel van minder waard zijn.
             
Zolang onze cultuur in materiele waarden wortelt - als bezit, macht en status - creëert zij sociale ongelijkheid en 
existentiële pijn voor de verliezers: wie ben ik - vraagt menigeen zich af - wat is de zin van mijn leven?' 
 
 .......................................................................................................................................... 

Normen & waarden, een term die alom bekend is. Maar wat houdt dat precies in en welke rol spelen de Norm en de waarde(n) in ons dagelijks leven, voor onze (emotionele) ontwikkeling en voor een 'normale' omgang met elkaar?
 
In het dagelijks leven staan normen centraler dan waarden. Zonder normen, de Grondwet, is de samenleving niet leefbaar. Normen staan dichtbij de wetten en liggen vast. Waarden daarentegen inspireren: waarden zeggen iets over wat duurzaam is en waardevol voor álle mensen.  
  
 
 
Saving Normal
 
'You can't be happy all the time'  [ Allen Frances]

Psychisch leed hoort bij het leven. Maar het stigma op de lijdende medemens lijkt haast nog groter dan dat op de échte psychiatrische kwalen. Het internationaal gebruikt DSM-handboek - dat inmiddels ruim driehonderd stoornissen definieert - bewijst de westerse beheersingsdrang. Steeds meer mensen met gewone levensproblemen vragen om hulp en krijgen medicatie, niet wetende dat het ook anders kan: hoe constructief met de lastige emoties om te gaan.
 
Allen Frances (1942), een prominent Amerikaanse psychiater en voorzitter van DSM-4 - is nu een bekende criticus van DSM-5. In zijn boek Saving Normal schets hij de geschiedenis (en ontsporing) van de psychiatrie en de rol van Big Pharma. Hij stelt medicalisering van menselijk gedrag aan de orde en doet voorstellen om deze verontrustende ontwikkeling om te buigen. Zijn uitgangspunt: een gemiddeld leven zit vol tegenslagen en frustraties en veel mensen missen levenskunst en vaardigheden om daarmee om te gaan.
              
                           



                                                                                                                                                                                    Vader, zie:
achtervolgd door het kwade op aarde,
verre van jouw ademtocht doolt zij vruchteloos rond,
zoekend naar een vluchtweg voor de bittere chaos
                                                                                                             waarvan zij niet weet hoe deze te overwinnen...
                                                                                                                                                                                 [Hypolytus] 
    
 
 Afbeelding invoegen Geestelijk Wel Zijn is meer dan het ontbreken van een stoornis of ziekte.